رموز زندگی از نظر علّامه اقبال لاهوری

  علّامه اقبال عقیده و اندیشه ی خویش درباره ی زندگی و رمز و راز آن را در اشعارش بازتابی روشن داده‏است. مضامین بلند عشق، ایمان، امید و آرزو، تلاش و کوشش، حرکت و پویایی، آینده‏نگری و خودشناسی در آثار اقبال جایگاه روشن و گسترده ای دارد وآنگاه که این مضمون را با مفهوم زندگی پیوند می‏دهد، درخشش و جلوه ی دیگری پیدا می‏کند. اقبال آرزو و امید را سرمایه ی اصلی زندگی، و زندگی را گنجینه دار این سرمایه ی ارزشمند می‏داند. خودی، خودشناسی وخودسازی از نظر علّامه اقبال با قداست طوف حرم برابر است. وی آزاده زندگی کردن و از زیر بار ناملایمات رستن و قد خم نکردن در برابر دیگران را از رموز زندگی می‏داند: زندگی ازطوف دیگررستن است   خویش را بیت الحرم دانستن است(اقبال،1376: 45)    اقبال با توجّه به آیات قرآن کریم سیر انفسی را برای انسان لازم و ضروری می‏شمارد و به تعبیری زیبا در خود نگریستن و به شناخت خود رسیدن را چون مجموعه و خلاصه ی نوری می‏داند که در فطرت ما نهان است و ظهور و بروز جرقّه‏های آن، راه درست زندگی را  برای ما نمایان ساخته، ما را به سوی هدایت و کامیابی رهنمون می‏سازد:   نقطه ی نوری که نام او خودیست     زیر خاک ما شرار زندگیست               (اقبال،1376: 45)